Vorige week hoorde ik een man zeggen dat hij, als in zijn woonplaats Brussel over straat loopt, de stijl zo mist. Vrouwen lopen in niets minder dan zakdoekjes! Waar is de schoonheid, de poëzie? Hij complimenteerde Oek de Jong, die een lezing gaf, met zijn stijl. Gelukkig was Oek de Jong er nog.
Ik voelde niets voor deze verzuchtingen. Ook met Oek de Jong was ik het niet eens. Hij vond het zo opvallend dat jonge schrijvers alleen maar van die korte zinnetjes kunnen schrijven. Ik weet niet of dit waar is, maar wat heeft het met stijl te maken? Duiden korte zinnen op een slechte stijl? In de trein naar Amsterdam herlas ik dinsdag stukken uit het verzameld werk van Frans Kellendonk. In dat werk zijn veel momenten waarop ik zie, te zien krijg, wat stijl is. Misschien wil ik wel zijn leerling zijn, soms, maar ik weet niet hoe dat moet. Dit is zo’n moment :
‘Schoft was ziek. Hij schilferde langzaam af. Wanneer hij liep dwarrelden de schilfers uit zijn mouwen en broekspijpen. Zo werd hij langzaam transparant. En wat door het dunner wordende omhulsel heen zichtbaar begon te worden was niet zijn naderende dood, maar, vreemd genoeg een zachte, jeugdige glans.’
Oek de Jong ziet zichzelf als de schrijver van een geconcentreerd, authentiek oeuvre. Wij leven volgens deze schrijver in een media-tijd van het lichte en het lollige. Daar tegenover wil hij authenticiteit stellen. Zijn obsessies. En realisme. De naam Franzen viel. Ik begon in korte zinnetjes te denken. Weer die Franzen. De Messias. Serieuze, authentieke literatuur. Franzen. Serieus. Moreel. Authentiek. Het galmen van de journalistieke klok. Kwijl. Maar waar hebben we het nu precies over?
Is authenticiteit niet de allergrootste fetisj van die media-tijd waar de Jong het over heeft? Hij heeft in mijn ogen nogal wat te overwinnen. Net zoals humor vaak moet worden terugveroverd, en lichtheid wordt bevochten op wat onverteerbaar is.Waar magnum opussen dik komen doen, floept de geest wel eens de verkeerde richting uit. Door de aars naar buiten bijvoorbeeld, als een verzuchting.
Door: Maarten van der Graaff
One thought on “Over stijl, Oek de Jong in medialand, authenticiteit, het lichte en het lollige”
Comments are closed.
Geheel eens inzake De Jong en Franzen (elke nieuwe roman van de laatste is weer minder dan de vorige).
Maar ik wilde u een paar opmerkingen (geen aan-) inzake uw eigen roman doen toekomen. Heeft u een e-mailadres daarvoor?