Ik herinner me Valerie
Vertaling: Lars Meijer
Het was niet dat ik bewondering voor haar had omdat ze Andy Warhol in de buik had geschoten, na wat gekibbel over een of ander toneelstuk dat zij had voorgelegd om te lezen en te produceren. Ik hechtte ook niet veel waarde aan haar boek The Scum Manifesto: ik vond destijds dat het gevaarlijk dicht tegen het matriarchalisme in de vrouwenbeweging aanschuurde, een verheerlijking van vrouwen als ze worden onderdrukt.
Ik vond het eerlijk gezegd een grote fout om Valerie als een van ons te zien, als een feminist. Laat staan om haar boek als serieuze feministische theorie te omarmen. (Ik dacht dat de media hiermee waren gekomen.) Ook had Ti-Grace Atkinson mij verteld dat Valerie, toen ze haar in de gevangenis bezocht, had gedreigd om zuur in haar gezicht te gooien. Maar alsnog ging ik op bezoek bij Valerie, omdat ik had gehoord dat ze vlakbij was komen wonen na haar vrijlating uit Mattawan, een instelling voor ontoerekeningsvatbare criminelen. Ik wilde het met mijn eigen ogen zien en in die tijd was ik roekeloos.
Ik trof haar aan in een appartement dat beter was dan het mijne, op de begane grond, aan een binnenplaats van een groot bakstenen gebouw met witte Dorische zuilen aan de voorkant. Het gebouw was met afstand het mooiste van het woonblok. Op 3rd Street tussen Avenues A en B, toen nog naast een Italiaanse groentemarkt. De kamer was eenvoudig en sober, zo groot als een kleine studio, met een bed en een bureau.
Valerie was tenger, knap, grijzend, met een soort van achterdochtige blik in haar ogen, en altijd poor girl chic. Ze droeg kleine witte sokken en opgezette kragen. Ze draaide haar eigen sigaretten, voorzichtig en geconcentreerd, met brede vloei.
Ze pakte mijn boek van een smalle plank boven haar bed en liet me alle plekken zien waar ze erin had gekrast. ‘Ik vond je boek niet goed,’ zei ze, en ze begon te vitten op mijn theorieën. Ik verdedigde me zo goed als ik kon en probeerde van onderwerp te veranderen. Voor mij was dit geen ontmoeting met een andere denker.
Ik gaf haar een underground krantje dat ik had meegenomen, waarin een artikel stond over hoe je gratis naar Europa kon bellen. Ze was me erg dankbaar. Haar paranoia over de ‘mediamaffia’ die het op haar gemunt hadden werd steeds erger. Het zou weleens waar kunnen zijn, dacht ik.
Een jongeman verscheen. Hij was erg aantrekkelijk, op een breekbare manier. De charme van zijn uitstraling verdween vrij gauw toen bleek dat hij niet erg snugger was. Maar hij leek toegewijd aan Valerie. Ik wist dat ze een lesbienne was, en beschouwde deze gast als iemand met wie ze rondhing in Blimpie’s, waar ze naar eigen zeggen ‘s nachts heenging. Met haar uitkering was dat alles wat ze kon doen om te overleven, bedacht ik me.
Toen ik thuiskwam, droomde ik dat ze me aanviel en pijn deed. Ik besloot om niet terug te gaan.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx***FLASH FORWARD***
Later, nadat ik naar St. Mark’s Place verhuisd was en als muurschilder werkte, zag ik haar op straat. Ze vroeg me om een kwartje, ik zag dat ze bedelde. Ze had geen appartement meer en waarschijnlijk ook geen uitkering.
Daarna vroeg ze me om heel wat kwartjes, en het speet me om haar als een bedelaar te zien. Een keer kwam ik haar tegen in de hoofdstraat van St. Mark’s, in een broodjeszaak. Ze praatte onsamenhangend en het geluid moest diep uit haar keel komen, als van iemand die last heeft van zijn strottenhoofd. Ze keek me aan vol haat en bedreigde me. Ik was diep verontrust. Waren dit de demonen van een moordenaarspsychose, of had ze gewoon een zware longontsteking en zou ze niet buiten mogen zijn? Maar ik was te bang om haar uit te nodigen in mijn kamer.
Een vriend van mij die een winkel had op St Mark’s Place zei later dat Valerie hem nog benaderd had voor onderdak. Ze was bedekt met zweren en droeg alleen nog een deken. Ze zwierf al ongeveer drie maanden zonder onderdak rond op straat. Niet lang daarna verdween ze van straat. Ze was ‘opgepikt’.
Pas jaren later hoorde ik weer iets over haar. Toen was het alleen een overlijdensbericht, waarin stond dat ze was gevonden in een hotel in San Francisco. Daar was ze gestorven aan een longziekte.
Er is recent een film uitgekomen met de titel I Shot Andy Warhol. Het ziet ernaar uit dat de mediamaffia Valerie alsnog te pakken heeft gekregen. Ik ben niet gaan kijken.
