Katja Perat – Drie gedichten

EN IK MAAK KUNST

Men zegt dat mensen stilletjes
streven naar de dood, want al het organische
wil weer anorganisch worden
en elke beweging streeft ernaar
niet langer beweging te zijn.
Dingen vallen uit elkaar, want ze wensen
met rust gelaten te worden.

Droevige mensen geven zich over
zoals middeleeuwse steden zich overgeven.
Na lange belegeringen. Moeizaam.
Slechts onder eigen voorwaarden.
Ze kunnen de last niet dragen. Schuld en droefheid
worden rechtvaardig verdeeld
onder iedereen die erbij is.

Dat je weigert, helpt niet,
als je geen hart hebt, is het nuttig,
hoewel psychoanalytici beweren dat wie zijn wensen verdringt,
eerst moet sterven. Met moeite ontmoet ik mezelf
in spiegels die dwingen tot confrontatie
en tot meedogenloze haat tegenover mijn gezicht.
Dit onderscheidt me van mooie mensen, die zich
baldadigheid en woede kunnen veroorloven, zonder daarbij
iets te verliezen; bij voorbaat beschermd en geliefd.

Er zijn waarheidslievende mensen die helderheid aankunnen,
zonder er voortdurend op te wijzen,
dat het onware niet mooi kan zijn.
Ze gaan hun verdriet niet uit de weg en
geconfronteerd met hun nederlagen zeggen ze met een zekere kalmte:
ik ben mij ervan bewust dat ik verlaten werd. Buiten
mijn bereik ben jij. Overtuigen heeft geen enkele
zin. Niemand kan beminnen wanneer het van hem verlangd wordt.

Maar deze mensen hebben dingen geleerd
die ik niet kan leren. Ik ben van hen
gescheiden door onmacht vermomd als eergevoel,
dat alles wat het aanraakt tot theorie omsmeedt.
En wanneer het werkelijk ondraaglijk wordt, kan ik niets anders

dan op overdreven gevoelige manier wachten
op de regen die het weer afstemt op mijn gemoed.

Jezelf redden in de kunst, daarin schuilt een soort
genade. Genade waarin je kunt spreken,
ontdaan van de dwang van één blik.
Genade die het spreken mogelijk maakt en waarschuwt
voor onkunde die je nooit echt kan ontlopen,
en voor de onvoorbereide blootstelling aan het overleven
dat je menszijn vereist.

Zachtaardigheid en genegenheid vergen moeite
en inderdaad, voor mij is niets ooit makkelijk.
Dat is onbelangrijk,
zei iemand die ik ken.
Jouw gedichten zijn onbelangrijk.
Kunst heeft andere dingen nodig.
Kunst heeft volstrekt niets nodig.
Hierin wil ik zijn zoals zij.


DECONSTRUEER ME

Ik
(met mijn vrijgevochten houding tegenover de werkelijkheid)
ben een soort volmaaktheid.

Gouden droom van avant-gardisten
Uiteengetrokken identiteit,

Overwinning van een nutteloze complicatie,
Een meisje, veranderd in een wasmachine,
Uiteengereten lichaam
Uitgestrooid over de woestijn –

Hiervoor hebben wij gevochten,
Dit is het koninkrijk,
Dat afgerekend heeft met het fascisme,
Ik ben uw overwinning.
Bedankt.

Ik heb geen aandacht nodig,
Ik eis geen liefde,
Met de kosmos heb ik de rekening vereffend,
Hij is me geen enkele dienst meer verschuldigd.
Ik ben verzonnen volmaaktheid,

Ik ben eindeloos verzonnen volmaaktheid,
Die eindeloos onderhoud vereist,
Ik ben wat ik ben,
Ik ben wat ik ken,
Ik ben waar ik voor gestreden heb,
Ik ben waar ik van wegkijk,
Ik ben waar ik naar toekijk,
Ik ben wat u me toeschrijft,
Ik ben wat onopgemerkt voorbijglijdt

Deconstrueer me,
Dit is de enige intieme eis die ik kan stellen,
Deconstrueer me,
Haal me uit de literatuur
En bereid mij voor op de liefde.


Vertaling: Sara Mermans, Claire Deglorie, Thomas Devos en Nicholas Roose.
Mentor: Pavel Ocepek.
Professioneel toezicht: Glenn Du Ville.

Comments

Katja Perat (1988) is een Sloveense dichteres. Ze studeerde filosofie en vergelijkende literatuurwetenschap in Ljubljana, is mede-oprichter en redacteur van het literaire tijdschrift I.d.i.o.t en werkt voor de tijdschriften Literatura en AirBeletrina. Als criticus en publicist is ze verbonden aan Pogledi. Haar debuut, Najboljši so padli, verscheen in 2011 bij Študentska založba, in de Beletrina reeks. Najboljši so padli werd genomineerd voor de Jenko Prijs en de Veronika Prijs. Voor haar debuut ontving Perat de debuutprijs op de Sloveense Boekenbeurs en in 2012 de prijs van de Vereniging van Sloveense Literatuurcritici.

Ezra Hakze

Ik bevrijd een leeuwin uit de dierentuin
Zodat ik zelf in haar kooi kan zitten

Lees verder

Marieke Ornelis

ik ben groot, blond en prachtig
toch word ik geslagen met een knuppel

Lees verder

Ann Cotten

Continuïteit instrueert zonder woorden, via afkeer, verveling en een lange periode van vertrek. Woorden kunnen dat niet vervangen.

Lees verder

Samuel Vriezen

Wie gaan jullie zijn, onzichtbare vrienden, wezens die weten?

Lees verder

Sixtine Bérard

in de keuken hoor ik linoleum de dagen dragen / en in mijn vuist schuilt de aardbei en weer wordt de boreling op mijn schoot gelegd

Lees verder

Obe Alkema

Geen big deal, geen opwinding, en zeker geen grote verrassing. Werkelijk! Dat is ongeveer hoe het ging (zoals ik al zei).

Lees verder

Adriana Kobor

[verleidelijk] De gasleidingen onder
de Noordzee opgeblazen
[onbekende dader].

Lees verder

Rodante van der Waal

geboorte is haar kind nooit kwijt
maar soms is ze koud en traag
twijfelt ze over het juiste moment

Lees verder

Casper Burghgraeve

Onderzoekers zijn het er over eens dat ik in parataxis schrijf
Ze zien ook een link tussen dit en het syncretisme

Lees verder

Zindzi Tillot

Ik had een droom over Parijs maar ik kan me niet meer herinneren waarover hij ging

Lees verder